Internationale sancties effectiever, gevolgen bedrijfsleven niet helder

De huidige sanctiewetgeving is verouderd en niet effectief genoeg. Daarom wordt de Sanctiewet 1977 ingetrokken en vervangen door de Wet Internationale sanctiemaatregelen. Daarmee moet het toezicht op en handhaving  van de internationale sancties vanuit de VN en de EU effectiever worden. De gevolgen voor bedrijven en de mate waarin de sancties beter nageleefd zullen worden moeten beter in kaart worden gebracht. Dat adviseert ATR de minister van Buitenlandse Zaken.

Inhoud voorstel

Een belangrijke wijziging betreft de nieuwe mogelijkheid om een boete of een last onder dwangsom op te leggen bij niet al te ernstige overtredingen. Dit naast de bestaande mogelijkheid om overtreders strafrechtelijk te vervolgen. Verder wordt de mogelijkheid opgenomen om in een aantal basisregisters vast te leggen of er een risico kleeft aan zakendoen met een bepaalde persoon of bedrijf. Daarmee wordt het eenvoudiger de sanctiemaatregelen na te leven. Dat geldt ook voor het creëren van een centraal meldpunt voor de verschillende huidige meldplichten. Een andere vernieuwing betreft de mogelijkheid voor een bedrijf om zelf te verzoeken een bewindvoerder vanuit de overheid aan te stellen als zakendoen bemoeilijkt wordt doordat bijv. de eigenaar of een moederbedrijf onder een sanctiemaatregel valt. Ook komen er extra regels voor juridische beroepsgroepen om zeker te stellen dat zij hun rol bij het naleven van de sanctiemaatregelen optimaliseren.

Vereenvoudiging

Dit voorstel maakt het bijvoorbeeld makkelijker voor bedrijven om te controleren of zij zaken doen met bedrijven of personen die gesanctioneerd zijn. In registers als het Handelsregister en UBO-register komen namelijk aantekeningen wanneer bedrijven of personen gesanctioneerd zijn. Hetzelfde geldt voor het Kadaster en de registratie voor schepen en die voor luchtvaartuigen. Daarnaast is het bedoeling dat er een centraal meldpunt komt met ook een centraal meldformulier, zodat melders niet meer hoeven te zoeken waar en hoe men moet melden.

Regeldrukgevolgen

De regeldrukgevolgen zijn gedeeltelijk in beeld gebracht. De eenmalige kosten zullen flink toenemen doordat het hele bedrijfsleven kennis zal moeten nemen van de wijzigingen. Daarnaast zullen juridische beroepsgroepen, accountants en belastingadviseurs hun bedrijfsproces eenmalig moeten aanpassen, wat in totaal meer dan € 100 mln. zal kosten. Wat de structurele kosten betreft zal de ervaren regeldruk afnemen, maar de omvang daarvan hangt ook af van de vraag hoe vaak de sanctiemaatregelen in het verleden werden nageleefd en hoe vaak dat in de toekomst zal gebeuren. ATR adviseert om zowel de kosten volgens de definitie van het begrip regeldruk beter in kaart te brengen, maar daarnaast ook in te schatten hoeveel vaker gecheckt zal worden op de vraag of een persoon of een handelspartner onder een sanctiemaatregel valt en of er vervolgens om die reden geen zaken mee gedaan wordt.

De formele titel van het voorstel luidt Wetsvoorstel Internationale sanctiemaatregelen.