Noodzaak openbare jaarverantwoording zorg blijft onduidelijk

Het blijft onduidelijk welk probleem een openbare jaarverantwoordingsplicht in de zorg oplost. Deze tekortkoming geldt ook bij de voorgestelde  vrijstellingsregeling voor kleine zorgaanbieders. Het afschaffen van de plicht voor alle zorgaanbieders zou meer voor de hand liggen. Bovendien zou dat daadwerkelijk leiden tot minder regeldruk. Dat schrijft ATR in een advies aan de minister van VWS.

Gedeeltelijke vrijstelling

Zorgaanbieders moeten sinds 2022 verplicht gegevens over de financiën en bedrijfsvoering openbaar maken. Dit wordt ook wel de openbare jaarverantwoordingsplicht genoemd. De zorginstellingen moeten daarvoor een vragenlijst invullen en via een website openbaar maken. Dat kost veel tijd die ten koste van de zorg gaat. Het kabinet wil daarom dat er voor kleinere zorgaanbieders (met een relatief geringe omzet en weinig personeel) een beperktere verantwoordingsplicht komt. Daarmee kan voor hen de regeldruk afnemen.

Nut blijf onduidelijk

ATR adviseerde eerder over de jaarverantwoordingsplicht. Ook in dit voorstel blijft onduidelijk welk probleem met de openbare jaarverantwoordingsplicht wordt opgelost. Terwijl duidelijk is dat het voldoen aan de plicht tijd kost. Beter inzicht in nut en noodzaak is van belang. Ook omdat tegelijkertijd een vergunningplicht voor alle zorgaanbieders gaat gelden. Die plicht maakt de openbare jaarverantwoordingsplicht overbodig. Het stapelen van de jaarverantwoording op een vergunningplicht heeft volgens ATR geen meerwaarde en zou daarom voor alle zorgaanbieders moeten worden afgeschaft.

Weergave regeldrukeffecten misleidend

Volgens de toelichting treedt er minder regeldruk op. Die voorstelling van zaken is misleidend. De openbare jaarverantwoordingsverplichting is voor de groep kleine en kleinere ondernemingen namelijk nog niet van kracht. Zij is in mei 2024 voor de lopende jaren opgeschort. Dat betekent dat ondanks de voorgenomen beperkte vrijstelling deze groep ondernemingen voor het eerst te maken gaat krijgen met regeldruk als gevolg van de jaarverantwoordingsverplichting. Er is dus geen sprake van afname ervan, maar een beperking van de toename.

De formele titel van het voorstel luidt Wijziging van de Regeling openbare jaarverantwoording WMG, Regeling Jeugdwet en Uitvoeringsregeling Wtza in verband met de introductie van vrijstellingen voor micro zorgaanbieders, versimpeling van de openbare vragenlijst van de jaarverantwoording en het vervallen van de grens van tien zorgverleners in het kader van de toelatingsvergunning.