Initiatiefwet wijziging van de Zorgverzekeringswet en enkele andere wetten in verband met het afschaffen van het verplicht en het vrijwillig eigen risico (Initiatiefwet van het kamerlid Hijink van de SP)

Dit initiatiefwetsvoorstel schaft het verplicht en het vrijwillig eigen risico in de zorgverzekering af. Deze afschaffing verlaagt naar verwachting de regeldruk. De onderbouwing van het voorstel kiest echter een andere invalshoek dan regeldruk. Zij richt zich op de betaalbaarheid van zorgkos-ten. Vanuit deze invalshoek kent de onderbouwing enkele tekortkomin-gen. De probleemanalyse houdt namelijk geen rekening met bestaande tegemoetkomingen aan mensen met een lager inkomen. Verder zijn de regeldrukgevolgen nog niet goed in beeld gebracht. Dit geldt met name voor de kosten die voortvloeien uit de noodzakelijke aanpassingen in de systemen van zorgverzekeraars. Daarom adviseert ATR de initiatiefnemer om het wetsvoorstel niet in te dienen, tenzij met de adviespunten reke-ning wordt gehouden.

Kostenbewustzijn burgers gaat wegvallen

De probleemanalyse houdt geen rekening met zogeheten remgeldeffect van het huidig verplicht eigen risico van € 385,- per jaar. Het feit dat op dit moment nog een deel van de zorgkosten voor eigen rekening komt maakt burgers be-wust van de kosten van zorg. In de praktijk blijkt dat zij alvorens een beroep op zorg te doen eerst nadenken of zorg voor hen ook echt nodig is. Hierdoor wordt jaarlijks € 2,2 miljard aan zorgkosten bespaard. Als dit kostenbewustzijn met het afschaffen van het eigenrisico wegvalt gaan de zorgkosten naar ver-wachting stijgen.

Tegemoetkomingsregelingen vergeten

Op dit moment zijn er gemeentelijke regelingen die aan burgers met een laag inkomen een bijdrage in de kosten van het eigen risico bieden. De analyse houdt hiermee geen rekening. Dat had wel gemoeten, omdat het wetsvoorstel er vanuit gaat dat het eigen risico tot extra kosten voor burgers leidt. Niet dui-delijk is in welke mate de gemeentelijke regelingen deze kosten vergoeden.

Open eind in de financiering van het wetsvoorstel

De financiering van de afschaffing van het eigen risico kent een open eind. Het wetsvoorstel vermeldt niet op welke wijze de noodzakelijke extra Rijksbijdrage van 4% van de totale zorgkosten in Nederland gefinancierd gaat worden.

Werkbaarheid

Het wetsvoorstel leidt tot aanzienlijke aanpassingen in de registraties en admi-nistratieve processen van zorgverzekeraars. Deze aanpassingen en de kosten daarvan zijn nog niet in beeld gebracht. Overigens mag worden verwacht dat de regeldruk voor burgers en zorgverzekeraars met de afschaffing van het ver-plicht en vrijwillig eigen risico structureel zal afnemen, vooral voor mensen die niet goed weten hoe het eigen risico in elkaar zit.