Wet voorschriften vrijstelling leerplicht bij richtingbezwaren
ATR heeft 8 op juni 2020 het “Voorstel van Wet tot wijziging van de Leerplichtwet 1969 en de Wet op het onderwijstoezicht houdende aanvullende voorschriften aan de vrijstelling als bedoeld in artikel 5, onder b, van de Leerplichtwet 1969” ontvangen voor toetsing. De internetconsultatie over het wetsvoorstel is gehouden van 8 juni tot 16 juli 2020.
Ouders van leerplichtige kinderen met “overwegende bezwaren tegen de richting van alle nabijgelegen scholen” kunnen op basis van de Leerplichtwet 1969 een beroep doen op vrijstelling van de leerplicht. De vrijstelling ontslaat ouders van de verplichting om ervoor te zorgen dat de betrokken jongere bij een school ingeschreven staat. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan het recht van ouders om het onderwijs voor hun kinderen te kiezen dat past bij hun godsdienst of levensovertuiging. Het wetsvoorstel voorziet in een verplichting tot het geven van onderwijs aan jongeren voor wie een vrijstelling van de leerplicht geldt en het toezicht op de kwaliteit daarvan door de Inspectie van het onderwijs. Hiermee wordt ook invulling gegeven aan een advies van de Onderwijsraad uit 2012 om voor alle jongeren het recht op onderwijs te waarborgen en toe te zien op de kwaliteit daarvan.
ATR acht de noodzaak van wet- en regelgeving voor onderwijs aan jongeren met een ontheffing van de leerplicht voldoende onderbouwd. Het college plaatst wel de kanttekening dat in de praktijk en uit evaluatie moet blijken of de gekozen invulling daarvan geëigend en werkbaar is voor het (diverse) thuisonderwijs aan jongeren met een ontheffing van de leerplicht. ATR adviseert daarom in een evaluatiebepaling aan te geven op welke aspecten en effecten het wetsvoorstel geëvalueerd zal worden.
In het wetsvoorstel is gekozen voor aansluiting bij de eisen die al gelden voor het primair en voortgezet onderwijs. ATR adviseert om te verduidelijken of er (mogelijk minder belastende) alternatieven zijn gewogen voor de voorgenomen maatregelen en aanpak. Om de lasten voor ouders/verzorgen te beperken, adviseert ATR het werkproces op onderdelen te vereenvoudigen en de doorlooptijd te verkorten. Om de werkbaarheid van het voorstel te verbeteren, adviseert ATR de ouders/verzorgers te faciliteren om aansluiting bij de nieuwe voorschriften (tussentijds) mogelijk te maken. De gevolgen voor de regeldruk zijn in beeld gebracht en berekend, maar met name de nalevingskosten nog niet volledig. ATR adviseert dit alsnog te doen.