Wetvoorstel plan van aanpak witwassen
Op 3 december 2019 heeft het Ministerie van Financiën het Wetsvoorstel plan van aanpak witwassen aan Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) voor toetsing voorgelegd. Het wetsvoorstel bevat drie maatregelen: 1) een verbod voor handelaren om transacties boven € 3.000,- contant af te rekenen; 2) Wwft instellingen (bijvoorbeeld banken) worden verplicht om bij een verscherpt cliëntenonderzoek navraag te doen bij de vorige dienstverleners en 3) er komt een mogelijkheid om de transactiemonitoring uit te besteden aan een derde partij.
Contant geld is het meest gebruikte betaalmiddel om criminele verdiensten wit te wassen. Contant geld is moeilijk traceerbaar. Daarom wordt dit gebruikt om de herkomst te verhullen. Het Kabinet wil barrières opwerpen tegen witwassen met contant geld. Navraag doen bij eerdere instellingen is nodig om te voorkomen dat klanten die eerder zijn geweigerd, later door een andere instelling kunnen worden geaccepteerd als die niet weten dat de klant eerder is geweigerd. ATR constateert dat nut en noodzaak van de maatregelen goed is toegelicht.
Het verbod voor handelaren om transacties boven € 3.000,- contant af te rekenen betekent dat hun klanten ook niet contant kunnen afrekenen, bij aankoop en bij verkoop. Als die klanten contanten hebben waarmee ze willen betalen, moeten ze die eerst storten op hun bankrekening. Als klanten willen verkopen om daar contant geld voor te krijgen, moet dat ook via hun bankrekening. Maar als de klant rood staat, kan hij zijn bankrekening daar niet voor gebruiken. Terwijl die roodstand juist de reden kan zijn voor de verkoop. Het verbod op contante betalingen heeft dan ook meer gevolgen voor meer partijen dan uit de toelichting blijkt. ATR adviseert om te monitoren in hoeverre het verbod op grote contante betalingen werkbaar is voor klanten van handelaren.
Als bij iemand een integriteitsrisico is geconstateerd, wordt die informatie gedeeld met andere Wwft-instellingen zoals banken. Dan kan deze persoon niet meer terecht de andere banken. Als dat niet terecht is, kunnen de onbedoelde gevolgen voor betrokkene groot zijn. ATR adviseert om ondersteuning te organiseren voor klanten aan wie onterecht financiële dienstverlening is geweigerd.
Bij de gevolgen voor de regeldruk is wel de prijs in beeld gebracht, maar niet hoe vaak de verplichtingen moeten worden uitgevoerd. ATR adviseert om dit alsnog te doen.