Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken

Op 6 december 2018 heeft de Minister van Binnenlandse Zaken het voorstel tot wijziging van de Wet en de Regeling kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken aan het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) voorgelegd voor advies.

Hoofddoel van de voorgestelde wijzigingen is het regelen van één centrale registratie van publiekrechtelijke beperkingen in de Basisregistratie Kadaster. Bij deze beperkingenbesluiten gaat het bijvoorbeeld om het verbod om een pand te verbouwen, omdat het de monumentstatus heeft. Het voorstel regelt uniformering en integratie van de huidige beperkingen-registratie. In de huidige situatie verloopt de registratie van beperkingenbesluiten door verschillende overheden via verschillende systemen, met onnodige administratieve lasten en risico’s op onjuistheden en onvolledigheden tot gevolg. Het voorstel heeft ook tot doel de andere knelpunten uit de huidige Wkpb op te lossen. Eén van de knelpunten is dat niet alle beperking-besluiten zijn opgenomen in de Wkpb. Dit was bij het wetsvoorstel in 2007 wel het doel. Van de 60 voorgenomen besluiten zijn er in de afgelopen jaren maar 21 in de Wkpb opgenomen.

ATR constateert dat de toelichting bij het voorstel nut en noodzaak van de voorgestelde wijzigingen onderbouwt. Wel merkt het college op de toelichting geen inzicht biedt in de huidige registratie-situatie bij gemeenten. Daarmee is niet duidelijk welk deel van de gemeenten op dit moment de wet niet volledig naleeft. ATR adviseert de toelichting bij het voorstel op dit punt aan te vullen omdat dit bepalend is voor de realisatie van de verbetermaatregelen.

Het voorstel kan bijdragen aan regeldrukvermindering. Daarvoor is het van groot belang dat burgers en bedrijven in de nieuwe situatie via één zoekfunctionaliteit kunnen nagaan welke beperkingen-besluiten van toepassing zijn, ongeacht in welke registraties deze zijn opgenomen. De toelichting bij het voorstel geeft aan dat het streven is deze zoekfunctionaliteit te realiseren, maar biedt geen inzicht in de risico’s en welke maatregelen zullen worden genomen om deze risico’s af te wenden. ATR adviseert om dergelijke waarborgen op te nemen in dit wetsvoorstel.

Voor de werkbaarheid en kenbaarheid van beperkingenbesluiten is het van belang dat deze tijdig beschikbaar zijn via de openbare registers. Voor de zgn. voorkeursrecht-besluiten wijzigt de regelgeving zodat tijdige registratie en openbaarmaking plaatsvindt. Voor de andere beperkingenbesluiten wijzigt de huidige termijn van maximaal 4 dagen niet. Bij deze andere beperkingenbesluiten kan het bijvoorbeeld gaan om het besluit tot sluiting van een pand op basis van de Opiumwet. Het college adviseert voor alle beperkingenbesluiten een ‘realtime registratie’ voor te schrijven omdat dit bijdraagt aan kenbaarheid, werkbaarheid en rechtszekerheid.

Tot slot constateert ATR dat de regeldrukeffecten-analyse nog niet volledig is. Het college adviseert de analyse compleet te maken conform het Handboek Meting regeldrukkosten.